Θέμα 2 Τα πιο Σοβαρά Συμπτώματα της Τροφικής Αλλεργίας
Το έκζεμα είναι ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου για τροφική αλλεργία. Σε μια μελέτη των Martin et al., ένα στα πέντε μικρά παιδιά με έκζεμα είχε επιβεβαιωμένη αλλεργία στο ασπράδι αυγού ή στο σουσάμι μέχρι την ηλικία των 12 μηνών, σε σύγκριση με μόνο ένα στα 25 παιδιά χωρίς έκζεμα (στο ίδιο). Επιπλέον, τα παιδιά με μικρότερη ηλικία εμφάνισης εκζέματος (τους πρώτους 3 μήνες ζωής) και με έκζεμα αυξανόμενης σοβαρότητας (με βάση τη θεραπεία που απαιτείται για έλεγχο) είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τροφική αλλεργία (στο ίδιο).
Eικόνα από Canva.com
Eικόνα από Canva.com
Σε παιδιά ασθενείς, μπορούμε να διακρίνουμε μεταξύ τριών διαφορετικών μοτίβων κλινικής αντίδρασης:
- αντιδράσεις άμεσου τύπου
- μεμονωμένες καθυστερημένες εκζεματικές αντιδράσεις
- συνδυασμός αντιδράσεων άμεσου τύπου και καθυστερημένων εκζεματικών αντιδράσεων
Επομένως, η πρόληψη του εκζέματος στην πρώιμη ηλικία μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη μελλοντικής τροφικής αλλεργίας και άλλων αλλεργικών ασθενειών. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί κατά πόσο η πρόληψη του εκζέματος στην πρώιμη ηλικία μπορεί να αποτρέψει την αλλεργική ευαισθητοποίηση και την τροφική αλλεργία σε μεταγενέστερο στάδιο.
Ένας άλλος τύπος καθυστερημένης τροφικής αλλεργικής αντίδρασης προκαλείται από το σύνδρομο εντεροκολίτιδας που προκαλείται από τροφικές πρωτεΐνες (FPIES), μια σοβαρή γαστρεντερική αντίδραση που εμφανίζεται συνήθως δύο έως έξι ώρες μετά την κατανάλωση γάλακτος, σόγιας, ορισμένων δημητριακών και ορισμένων άλλων στερεών τροφών. Το σύνδρομο εντεροκολίτιδας εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά που εκτίθενται σε αυτές τις τροφές για πρώτη φορά ή που απογαλακτίζονται. Συχνά περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενους εμετούς και μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα βρέφη μπορεί να εμφανίσουν αιματηρή διάρροια. Επειδή τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά μιας ιογενούς ασθένειας ή βακτηριακής λοίμωξης, η διάγνωση του FPIES μπορεί να καθυστερήσει. Το FPIES είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί με ενδοφλέβια ενυδάτωση. Σε αντίθεση με άλλες τροφικές αλλεργίες που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση σε όλο το σώμα, τα συμπτώματα του FPIES συνήθως περιορίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Σοβαρούς εμετούς
- Διάρροια (μερικές φορές αιματηρή)
- Απώλεια βάρους
- Αφυδάτωση
- Έλλειψη ενέργειας
- Μειωμένη ανάπτυξη
Ο εμετός και η διάρροια μπορεί να μην εμφανιστούν παρά μόνο αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση της αλλεργιογόνου τροφής, επομένως η σύνδεση μεταξύ του συμπτώματος και της τροφής μπορεί να μη γίνει άμεσα αντιληπτή.
Eικόνα από Canva.com
Eικόνα από Canva.com
Eικόνα από Canva.com
Όσον αφορά τις τροφικές αλλεργίες και αντιδράσεις, θα πρέπει να γνωρίζετε το φαινόμενο της διασταυρούμενης αντιδραστικότητας. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιλαμβάνεται τις πρωτεΐνες ή τα συστατικά διαφορετικών ουσιών ως δομικά παρόμοια ή βιολογικά συγγενή, πυροδοτώντας έτσι μια αντίδραση. Όταν το άτομο έρχεται σε επαφή με ένα από τα δύο συστατικά, είτε πρόκειται για πρωτεΐνες στις οποίες το άτομο είναι πραγματικά αλλεργικό είτε όχι, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά με τον ίδιο τρόπο, κάτι που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει αλλεργικά συμπτώματα.
- γάλα θηλαστικών
- αυγά
- ψάρι
- οστρακοειδή
- δημητριακά: σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη αλλά σε περιορισμένη ποσότητα
Η διάγνωση και η διαχείριση των τροφικών αλλεργιών περιπλέκεται από την πληθώρα ομόλογων πρωτεϊνών με διασταυρούμενη αντιδραστικότητα σε βρώσιμα τρόφιμα και αεροαλλεργιογόνα. Παράλληλα, πολλά άτομα έχουν ευαισθησία σε τρόφιμα χωρίς να παρουσιάζουν κλινική αντιδραστικότητα.
Τέλος, οι χειριστές τροφίμων θα πρέπει να γνωρίζουν ότι…
Δεν έχουν όλοι όσοι εμφανίζουν συμπτώματα μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών τροφική αλλεργία, ούτε πρέπει να αποφεύγουν εντελώς αυτό το φαγητό. Για παράδειγμα, μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν φαγούρα στο στόμα και στον λαιμό μετά την κατανάλωση ενός ωμού ή άψητου φρούτου ή λαχανικού. Αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη για ένα σύνδρομο στοματικής αλλεργίας – μια αντίδραση στη γύρη, όχι στο ίδιο το φαγητό. Το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει τη γύρη και παρόμοιες πρωτεΐνες στα τρόφιμα και πυροδοτεί μια αλλεργική αντίδραση σε αυτά. Το αλλεργιογόνο καταστρέφεται με το ζέσταμα του φαγητού, το οποίο στη συνέχεια μπορεί να καταναλωθεί χωρίς πρόβλημα.
Eικόνα από Canva.com
Η αναφυλαξία (γνωστή και ως αναφυλακτική αντίδραση), είναι μια σοβαρή, δυνητικά απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση, η οποία μπορεί να προκληθεί από ποικίλα αίτια, με την τροφική αλλεργία να αποτελεί την κύρια αιτία. Κατά τη διάρκεια ενός αναφυλακτικού επεισοδίου, τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν αρκετά συστήματα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένου του αναπνευστικού και του κυκλοφορικού. Συνήθως, το επεισόδιο ξεκινά μέσα σε λίγα λεπτά μετά την κατανάλωση του αλλεργιογόνου και, σπανιότερα, ώρες αργότερα. Έως και το 20% των ασθενών έχουν ένα δεύτερο κύμα συμπτωμάτων ώρες ή και μέρες μετά την υποχώρηση των αρχικών συμπτωμάτων. Αυτό ονομάζεται διφασική αναφυλαξία.
Η αναφυλαξία είναι πολύ πιθανό να συμβεί όταν παρουσιαστεί οποιοδήποτε από τα ακόλουθα μέσα σε λίγα λεπτά έως ώρες μετά την κατανάλωση του τροφικού αλλεργιογόνου:
Κατά την έκθεση σε ένα αλλεργιογόνο, το άτομο μπορεί να έχει συμπτώματα στο δέρμα, τη μύτη και το στόμα (π.χ. δερματικά συμπτώματα ή πρησμένα χείλη) ή τη γαστρεντερική οδό (π.χ. εμετός, διάρροια, κράμπες), μαζί με δυσκολία στην αναπνοή και/ή χαμηλή αρτηριακή πίεση (π.χ. χλωμό πρόσωπο, αδύναμος σφυγμός, σύγχυση, απώλεια συνείδησης).
Eικόνα από Canva.com