Θέμα 5 Λιπίδια

  • Συνήθως πιστεύουμε ότι τα λιπίδια είναι αποκλειστικά επιβλαβή για την υγεία!
  • Αντίθετα, τα λιπίδια είναι απαραίτητα για τη δημιουργία κυτταρικών μεμβρανών, την αποθήκευση ενέργειας και τη σηματοδότηση.

Λιπαρά οξέα

  • Τα λιπαρά οξέα είναι τα δομικά στοιχεία των λιπιδίων και μπορούν να συνδυαστούν με τη γλυκερίνη για να σχηματίσουν.
  • Τριγλυκερίδια, το πιο κοινό λιπίδιο στη διατροφή και στο σώμα μας.
  • Τα λίπη μπορεί να είναι είτε κορεσμένα είτε ακόρεστα.

Κορεσμένα λιπαρά οξέα Vs Ακόρεστα λιπαρά οξέα

  • Τα κορεσμένα λιπαρά είναι γνωστά ως «κακά λιπαρά».
    • Είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου, αντιστέκονται στην οξείδωση και δεν ταγγίζουν όταν εκτίθενται στον αέρα.
    • Τα κορεσμένα λίπη βρίσκονται κυρίως σε προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως το βούτυρο, το πλήρες γάλα, την κρέμα γάλακτος και το κρέας, καθώς και σε τροπικά έλαια όπως η καρύδα και το φοινικέλαιο.
    • Η υπερβολική κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών μπορεί να αυξήσει την «κακή χοληστερόλη» LDL, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού ή καρδιαγγειακού επεισοδίου.
  • Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα γνωστά ως «καλά λιπαρά»
    • Είναι σε υγρή μορφή σε θερμοκρασία δωματίου.
    • Βρίσκονται σε φυτικά προϊόντα όπως ηλιέλαιο, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, αβοκάντο και σε μικρές ποσότητες σε προϊόντα ολικής αλέσεως.

Ακόρεστα λιπαρά οξέα: Πηγές και επιδράσεις

Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα

Ανάπτυξη και λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστάματος, δομικό ρόλο

Άλφα Λινολενικό Οξύ (ALA)

Δημιουργία λιπαρών οξέων μακράς αλύσου

Εικοσαπεντανοϊκό Οξύ (EPA)

Μειώνει τη φλεγμονή

Δοκοσαεξανοϊκό Οξύ(DHA)

Σημαντικό για την εγκυμοσύνη και τη γαλουχία

Ωμέγα-6 Λιπαρά Οξέα

Ποικιλία λειτουργιών του σώματος. Η περίσσεια μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή.

Λινολενικό Οξύ

Αντιφλεγμονώδες, προάγει την ανάπτυξη των μαλλιών και του δέρματος

Ωμέγα-9 Λιπαρά Οξέα

Ενισχύει την ενέργεια και τη λειτουργία του εγκεφάλου

Trans Λιπαρά Οξέα

  • Τα trans λιπαρά οξέα είναι ο χειρότερος τύπος λιπιδίων.
  • Τα trans λιπαρά οξέα είναι διαφορετικά λόγω μιας διαφοράς δεσμού που τα καθιστά ακόμη πιο σταθερά και στερεά.
  • Τα trans λιπαρά οξέα μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τη χοληστερόλη στο αίμα, τη φλεγμονή και το κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
  • Τα trans λιπαρά οξέα έχουν ρυθμιστεί σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο οι κύριες πηγές παραμένουν τα βιομηχανοποιημένα υδρολυμένα φυτικά έλαια και το ζωικό λίπος.

Χοληστερόλη

  • Η χοληστερόλη χρησιμοποιείται για το σχηματισμό κυτταρικών μεμβρανών και στεροειδών ορμονών, χολικού οξέος και βιταμίνης D.
  • Η χοληστερόλη βρίσκεται σε ζωικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά όπως το συκώτι, ο κρόκος του αυγου, το κόκκινο κρέας, το ιχθυέλαιο και το βούτυρο.
  • Το επίπεδο χοληστερόλης στο αίμα σχετίζεται στην πραγματικότητα με την ποσότητα trans και κορεσμένων λιπαρών που καταναλώνονται και όχι με την ποσότητα χοληστερόλης που καταναλώνεται.